Nazwa naukowa Bucephalandry, opisanej po praz pierwszy przez austriackiego botanika Heinricha Wilhelma Schotta w 1858 roku[1], wynika z budowy kwiatu: βοῦς (bous; byk, wół lub krowa), κεφαλή (kephalē; głowa) i ἀνήρ (anēr; mężczyzna) bądź ανθήρ (anther – główka pręcika). Istnieje również teoria pochodzenia nazwy rośliny związana z imieniem konia Aleksandra Macedońskiego, Bucefalosa. Miał on na łopatce znamię w kształcie byczej głowy, a w języku greckim Βουκέφαλος oznacza właśnie „byczogłowy”.
Schott jako pierwszy opisał rodzaj Bucephalandry wprowadzając nazwę gatunkową Bucephalandra motleyana na cześć pierwszego kolekcjonera roślin z Borneo, Jamesa Motleya.
Obecnie znanych i opisanych przez botaników jest 31 gatunków Bucephalandry[2]:
B. gigantea Bogner, B. motleyana Schott, B. magnifolia H. Okada & Y. Mori 2000, B. yengiae S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. akantha S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. aurantiitheca S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. belindae S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. bogneri S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. catherineae P. C. Boyce, Bogner & Mayo, B. chimaera S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. chrysokoupa S.Y. Wong i P. C. Boyce, B. danumensis S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. diabolica S.Y. Wong i P. C. Boyce, B. elliptica S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. filiformis S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. forcipula S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. goliath S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. kerangas S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. kishii S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. micrantha S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. minotaur S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. muluensis (M. Hotta) S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. oblanceolata (M. Hotta) S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. oncophora S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. pubes S.Y. Wong i P. C. Boyce, B. pygmaea (Becc.) P. C. Boyce & S.Y. Wong, B. sordidula S.Y. Wong i P. C. Boyce, B. spathulifolia Engl. ex S.Y. Wong i P. C. Boyce, B. tetana S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. ultramafica S.Y. Wong & P. C. Boyce, B. vespula S.Y. Wong & P. C. Boyce.
Na rynku handlowym spotkać można blisko 600 różnych wariantów Bucephalandry. Tylko niewielka garstka zachowuje naukową nazwę nadaną przez botaników.
Grupa naukowców z Indonezji postanowiła przyjrzeć się nieco dokładniej rodzajowi Bucephalandry pod względem morfologicznym[3]. Okazało się, że na 195 zebranych do badań roślin aż 110 zidentyfikowali jako gatunek Bucephalandry Motleyana.
W wydanej w 2020 roku Encyklopedii Bucephalandry znalazło się 151 odmian Bucephalandry oraz 4 odmiany Aridarum. Poza wskazaniem cech morfologicznych, książka identyfikuje każdą roślinę za pomocą markerów DNA. Biorąc pod uwagę, że odmian jest znacznie więcej (wiele z nich być może jeszcze czeka na odkrycie), encyklopedia nie jest więc wyczerpującym źródłem wiedzy, stanowi jednak ważną próbę jej usystematyzowania.
Źrodła:
H. W. Schott, Genera Aroidearum Exposita, 1858, s. 56-58
Media Fitri Isma Nugraha, Wening Enggarini, Rossa Yunita, Muh Alias L Rajamuddin, Ensiklopedia Bucephalandra Tanaman Hias Air Kalimantan, PT Penerbit IPB Press, 2020
Media Fitri Isma Nugraha, Ina Erlinawati, Deni Sahroni, Wening Enggarini, Rossa Yunita, Muhammad Yamin, Tracking the morphological diversity of Bucephalandra motleyana Schott (1858 (Araceae) using its commercial name in the proximities of Jakarta, Indonesia, http://jbioua.fmipa.unand.ac.id/index.php/jbioua/article/view/283
http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:86269-1
http://www.plantsoftheworldonline.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:903724-1
https://archive.org/details/mobot31753000312444/page/55/mode/2up
https://archive.org/details/mobot31753000312444/page/n183/mode/2up
[1] H. W. Schott, Genera Aroidearum Exposita, 1858, s. 56-58
[2] Media Fitri Isma Nugraha, Wening Enggarini, Rossa Yunita, Muh Alias L Rajamuddin, Ensiklopedia Bucephalandra Tanaman Hias Air Kalimantan, PT Penerbit IPB Press, 2020
[3] Media Fitri Isma Nugraha, Ina Erlinawati, Deni Sahroni, Wening Enggarini, Rossa Yunita, Muhammad Yamin, Tracking the morphological diversity of Bucephalandra motleyana Schott (1858 (Araceae) using its commercial name in the proximities of Jakarta, Indonesia, http://jbioua.fmipa.unand.ac.id/index.php/jbioua/article/view/283
